Wekelijks hangen we massaal voor de tv om te zien hoe mannen als Toon Aerts en vrouwen als Sanne Cant lekker door de modder ploeteren. In het buitenland vinden ze dat labeuren in de wei maar wat vreemd, maar in België en Nederland blijft cyclocross ongemeen populair. Toch valt het op dat we zelf eerder massaal op de racefiets of mountainbike klimmen, maar dat de veldrijfiets op stal blijft. Nochtans is ons land ook een ideale plek om je uit te leven op een goede cyclocross fiets. Dan toch maar een cyclocross fiets kopen? Goed idee! In deze ultieme koopgids helpen we je stap voor stap met het vinden van de beste veldrijfiets en leggen we uit waarop je zoal moet letten.
Focus op materiaal en gewicht
Qua materialen geldt hetzelfde als wat we bij een racefiets gewoon zijn. Net zoals de racefiets kan je de cyclocross fiets verkrijgen in staal, aluminium, carbon of staal. Ze hebben allemaal hun eigen voor- en nadelen, maar hier schenken we toch nog wat extra aandacht aan het gewicht. Tijdens het veldrijden moet je een cyclo cross fiets al eens onder de arm nemen om een helling op te lopen of een slijkstrook door te komen. Een kilootje meer of minder telt dan echt wel en niet enkel bij de laatste stroken. Vooral aluminium en carbon doen het goed, waarbij die eerste de budgetoptie is. Daarnaast is ook de stalen cyclocross fiets aan een opmars bezig. Het gaat dan wel niet om het stalen ros van weleer, maar om lichtere varianten die vooral een stuk steviger zijn. Ga je voor het eerst een cyclocross fiets kopen? Dan raden wij toch vooral een aluminium cyclocross fiets aan, net zoals we dat ook doen voor wie voor het eerst een racefiets koopt.
Tyre clearance van de veldrijfiets
Iets waar je vooral op moet letten is de zogenaamde tyre clearance. De tyre clearance geeft eigenlijk aan wat de afstand is tussen de vork van je cyclocross fiets en het frame. Bij een racefiets maakt die afstand misschien niet zo heel veel uit, maar bij een cyclocross fiets wel. Bij een grotere tyre clearance kan je bijvoorbeeld ook bredere banden kiezen, wat nu eenmaal een pluspunt is op slechte wegen en in modderpoelen. Vooral als je ook recreatief gaat fietsen en meer bagage meeneemt is dat een pluspunt. De betere modellen laten een bandbreedte tot 40 mm toe. Houd er wel rekening mee dat als je sportief gaat veldrijden je met allerlei regels rekening moet houden. Zo geeft de Internationale Wielerunie UCI aan dat de banden een maximale breedte van 33 mm mogen hebben. Wij raden aan om dan te kiezen voor gelijmde tubes, maar in het andere geval volstaan clinchers ook wel.
Met een hogere tyre clearance voorkom je bovendien problemen door opstapelend modder. Op die manier kom je niet helemaal vast te zitten door het modder dat zich tussen je band en het frame ophoopt. Ook voor competitieve veldrijders heeft een hogere tyre clearance dus zeker voordelen.
Crankset
Een ander belangrijk verschil tussen een racefiets en een veldfiets is de snelheid. Een Tour-prof rijdt een ploegentijdrit van zo’n 36 kilometer gemiddeld aan 46 tot 50 kilometer per uur. Een gemiddelde wielrenner doet dat aan zo’n 30 tot 32 kilometer per uur. Bij het WK veldrijden zijn dat snelheden waarmee je je tot winnaar kan kronen. Het gaat er met andere woorden allemaal wat trager aan toe en dat wil zeggen dat al te zware versnellingen meestal nutteloos zijn, zeker op de stukken waar niet sneller dan 10 km/u wordt gereden. Een 42/32-, 44/43- of 46/36-crankset is hier een goed idee.
Daarnaast valt ook de zogenaamde 1x-crankset te overwegen. Bij een 1x-crankset heb je een enkel voorblad waardoor je minder kans hebt op pech onderweg. Een extra voordeel is dat je ook geen shifter en voorderailleur hebt, wat toch weer wat gewicht bespaart. Bovendien moet je hierdoor ook minder tijd besteden aan het afstemmen van de voor- en achterversnellingen. Als je dat laatste goed uitspeelt, heeft dat zeker enkele voordelen. Voor amateurs en beginners die voor het eerste een cyclocross fiets kopen is zo’n 1x-crankset vaak de betere keuze.
Remmen van de cyclocross fiets
Wil je een cyclocross fiets kopen? Kies dan niet voor de zogenaamde cantilever-remmen die vaak op de goedkopere cyclocross fiets terug te vinden zijn. Vroeger werd vrijwel iedere cyclocross fiets met dergelijke remmen uitgevoerd, maar de technologie heeft dat soort remmen intussen echt wel ingehaald. Zo remmen ze minder constant en hard en al zeker in modderige omstandigheden is dit suboptimaal. Hierdoor kunnen er ook problemen met het frame van je cyclocross fiets ontstaan. Wij raden aan om schijfremmen te gebruiken. Ze maken de fiets iets zwaarder, maar dat kan je dan weer goed compenseren met je 1x-crankset.
Montagemogelijkheden
De UCI heeft de regels omtrent het drinken tijdens veldrijden al meermaals gewijzigd. Hoe dan ook is het drinken tijdens UCI-ritten strikt gereglementeerd en mogen veldrijders niet zomaar drinken aannemen. In 2011 waren de regels nog strenger en hekelde onder andere Niels Albert het reglement dat veldrijders dorstig achterlaat, terwijl ze aan de zijlijn gretig bier en frisdrank naar binnen kappen. Hoe dan ook hoeft het niet te verbazen dat een cyclocross fiets zelden een bidonhouder heeft. Wel is het zo dat sommige fabrikanten de mogelijkheid voorzien om zelf even een bidonhouder te monteren. Als je de veldfiets ook recreatief gaat gebruiken, is dat iets om op te letten.
Hetzelfde geldt overigens voor bagagedragers. Een cyclocross fiets is in feite een uitstekende tweewieler om eropuit te trekken en daarom hebben sommige fabrikanten bevestigingspunten voorzien om er een bagagedrager op te monteren. Dat gaat echter niet bij elke cyclocross fiets even eenvoudig.
De cyclocross fiets uitproberen
Ga geen cyclocross fiets kopen vooraleer je de cyclocross fiets hebt uitgeprobeerd. Begin alvast even om de cyclocross fiets op je schouder te leggen. Je zal al snel merken waarom het gewicht zo belangrijk is. Het valt je bovendien vast op dat het allemaal wat aangenamer is wanneer de bovenbuis van je veldrijfiets platter is. De cyclocross fiets blijft dan beter liggen en jij kan je concentreren op rennen zonder te vallen.
Ben je een racefiets gewoon? Dan kan het de eerste keer wat gek aanvoelen om op een veldrijfiets te zitten. Dat is echter perfect normaal en het is dan ook belangrijk dat je je hierop niet verkijkt. Bij een cyclocross fiets is de balhoofdbuis iets meer naar achteren gekanteld om meer controle te hebben bij lage snelheden. Bovendien is de bottom bracket wat hoger om te voorkomen dat je overal blijft hangen. Het zorgt er wel voor dat je zwaartepunt veel hoger boven de grond hangt en dat is net de reden waarom het zo lastig is om van een racefiets naar de veldrijfiets over te stappen. Een belangrijke tip is om bij het uittesten het zadel iets lager te zetten. Ga hier niet in overdrijven: enkele millimeters volstaan. Hierdoor komt je zwaartepunt opnieuw iets lager te zitten en voelt het allemaal wat natuurlijker aan.
Cyclocross fiets kopen en de prijs
Intussen komen we uit bij een element dat misschien wel even belangrijk is als alle voorgaande: de prijs. Een cyclocross fiets kopen is niet goedkoop en al helemaal niet als je geen rommel wil. Ga je voor het eerst een cyclocross fiets kopen? Mik dan op een prijs van 1.300 tot 1.500 euro. Daarvoor krijg je toch meestal al mechanische schijfremmen, een Simano Tiagra, een aluminium kader en soms ook een carbon voorvork in ruil. Veel lager dan 1.300 euro zouden we alvast niet zakken. Het materiaal wordt dan al snel minder kwalitatief en het resultaat is dat je vaker naar de fietsenmaker moet. Op termijn weet een iets duurdere cyclocross fiets zich dan ook eenvoudig terug te verdienen.
Het staat je natuurlijk vrij om in een hogere prijsklasse te zoeken. Vanaf een prijsklasse van ongeveer 2.500 euro heb je te maken met professionele modellen die aan de hoogste standaarden voldoen. Als je de cyclocross fiets enkel recreatief gaat gebruiken, is dat eigenlijk gewoon te veel van het goede. Voor amateurwedstrijden is bijvoorbeeld een CX-fiets van 2.500 euro een goed idee. Vanaf 3.000 euro spreek je dan weer over de echte topklasse, maar hier vliegen de prijzen ook de hoogte in en ga je al snel richting de zes- tot zevenduizend euro. Ter vergelijking: dat is ongeveer het prijzengeld dat de negende renner in het algemeen klassement van de wereldbeker veldrijden wint. Het mag dan ook niet verbazen dat je voor dat geld een cyclocross fiets kan kopen die onder alle omstandigheden goed presteert, die licht is en waarbij je lekker vlot schakelt zonder vast te lopen.
Onze voorstellen
Wil je een cyclocross fiets kopen en is de keuze niet meteen eenvoudig? Wij helpen je een geschikte cyclocross fiets te kopen. Voor elke prijsklasse gaan we op zoek naar een goede cyclocross fiets om te veldrijden.
Cyclocross fiets Ridley X Ride E 40 Canti (+/- € 1.299,-)
Als je tegen de ondergrens van het budget wil blijven is de cyclocross fiets Ridley X Ride E 40 Canti gewoon een goed idee. Bij deze veldrijfiets reken je op een Shimano Tiagra-groepset en een frame van aluminium. Een minpunt zijn de cantiremmen, maar die heb je nu eenmaal binnen dit budget. Desondanks gaat het gewoon om een goede cyclocross fiets die energievretende trillingen goed wegneemt en waarmee je niet voortdurend naar de fietsenmaker moet snellen.
Cyclocross fiets Kona Jake The Snake (+/- € 1.799,-)
Binnen een iets hogere prijsklasse is de cyclocross fiets Kona Jake The Snake wat ons betreft een goed idee. Het is een wendbare veldrijfiets met een comfortabele geometrie die bovendien ook geschikt is voor langere tochten en voor sportieve grindweggronden. Het is met andere woorden een alleskunner met een aangenaam laag gewicht, onder andere dankzij de carbon vork netjes doorheen het aluminium frame. De schijfrem is eveneens van de partij en met de elf versnellingen op de achterderailleur kan je vlot uit de voeten.
Veldrijfiets Focus Mares 9.7 freestyle (+/- € 2.599)
Voor een budget van rond de 2.500 euro zouden wij momenteel de voorkeur geven aan de cyclocross fiets Focus Mares 9.7 freestyle die voldoende licht is voor vrijwel iedere schouder. Deze veldrijfiets is het resultaat van jarenlange feedback van professionele cyclocrossers en is dan ook ontworpen voor competitieve doeleinden. Zo kan het wiel in minder dan tien seconden worden vervangen en is deze cyclocross fiets voorzien van de FOCUS CX-kettingbaan, waardoor het naar beneden vallen van de ketting wordt voorkomen.
Andere benodigdheden
Houd er alvast rekening mee dat je voor je budget niet alleen rekening moet houden met de prijs van je cyclocross fiets. Je hebt nog allerlei extra benodigdheden nodig om het maximale uit je cyclocross fiets te halen en tegelijkertijd ook veilig door de wei te ploeteren. Een helm is bijvoorbeeld een must. Hier hoef je niet te gek over te doen: de aerohelm van je racefiets volstaat.
Eenmaal je competitief aan de slag gaat, heb je zeker ook een skinsuit nodig. Toch raden we het iedereen aan. Bij het veldrijden het vliegt water en modder vaak alle richtingen uit. Het laatste wat je wil is dat modder op plaatsen terechtkomt waar het lekker gaat irriteren of waar je het gewoon liever niet hebt.
Denk vervolgens ook aan goed schoeisel. Je moet vaak de modderpoel in, je moet hellingen op rennen en je moet obstakels overwinnen. Dat kan alleen als je schoenen goed zitten en een goede grip hebben. De prijs voor goede cyclocross-schoenen loopt snel op. Natuurlijk kan je ook gewoon de betere mountainbikeschoenen kiezen. Probeer ze dan altijd even uit en controleer of ze ook echt goed zitten want dat is misschien wel even belangrijk.
Vergeet ten slotte niet dat je je cyclocross fiets nog even moet laten afstellen. Ook dat is natuurlijk niet gratis. Neem je er ook nog even handschoenen bij? Dan dikt de rekening verder aan. In de praktijk moet je al snel rekenen op zo’n 700 tot 1.000 euro extra kosten.